Khuyến khích nông dân tự sản xuất thuốc BVTV sinh học truyền thống

Cho cây trồng "uống thuốc Nam"

Theo ông Huỳnh Việt Hùng, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Bình Định, lâu nay nông dân có thói quen sử dụng biện pháp hóa học để phòng trừ sâu bệnh trong sản xuất nông nghiệp. Khi sử dụng biện pháp này thời gian dài, sâu bệnh sẽ trở nên kháng thuốc, muốn đạt hiệu quả như ban đầu nông dân phải tăng nồng độ thuốc. Do sử dụng không đúng cách, từ kháng một loại thuốc, lâu dần các chủng sâu bệnh kháng với nhiều loại thuốc. Lạm dụng thuốc BVTV trên đồng ruộng sẽ gây mất cân bằng sinh thái và nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe con người.

Lạm dụng thuốc BVTV hóa học thời gian dài sâu bệnh sẽ kháng thuốc. Ảnh: V.Đ.T.

“Từ lâu, Trung tâm Khuyến nông Bình Định đã khuyến cáo nông dân không sử dụng biện pháp hóa học trong phòng trừ sâu bệnh cho cây trồng mà nên sử dụng thuốc BVTV sinh học. Công tác tuyên truyền được lồng ghép vào các mô hình khuyến nông trên cây rau hữu cơ, xoài VietGAP, dừa hữu cơ hoặc các mô hình sản xuất lúa hữu cơ”, ông Hùng cho hay.

Trong các cây trồng ở Bình Định, mai cảnh “háo” thuốc BVTV nhất bởi rất mẫn cảm với sâu bệnh. Các sâu bệnh như nấm hồng, bọ trĩ, thán thư, vỉ sắt, sâu đục thân, sâu cắn lá… thường xuyên bủa vây gây hại cây mai. Thế nên cứ cách một tuần hay 10 ngày là nhà vườn phải phun thuốc BVTV một lần để bảo vệ cây mai.

Trước đây, trong quá trình chăm sóc mai, các nhà vườn ở Bình Định có thói quen sử dụng thuốc BVTV hóa học để phòng trừ sâu bệnh. Trong khi đa số mai cảnh được trồng gần khu dân cư nên thuốc BVTV hóa học ảnh hưởng đến cuộc sống người dân, nhất là ảnh hưởng trực tiếp đến người chăm mai.

Từ thực tế trên, Chi cục Trồng trọt và BVTV Bình Định đã phối hợp với ngành chức năng thị xã An Nhơn - địa phương có nhiều hộ trồng mai cảnh nhất Bình Định tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn các biện pháp kỹ thuật sử dụng các loại thuốc BVTV sinh học để phòng trừ sâu bệnh cho cây mai.

“Trong quá trình chăm sóc, tôi sử dụng chế phẩm sinh học để phòng trừ sâu bệnh. Cái lợi trước mắt là chủ nhà vườn được giảm chi phí mua thuốc BVTV, giảm việc tiếp xúc trực tiếp với hóa chất, bảo vệ được sức khỏe của chính mình, góp phần cải thiện môi trường”, ông Nguyễn Trí Tuấn, người tiên phong trồng mai ở thôn Thanh Liêm, xã Nhơn An (thị xã An Nhơn) chia sẻ.

Lạm dụng thuốc BVTV sẽ làm mất cân bằng sinh thái. Ảnh: V.Đ.T.

Anh Trịnh Hưng Công, chủ trang trại rau hữu cơ Yuuki Farm có tổng diện tích 6,4 ha ở thôn Thiết Trụ, xã Nhơn Hậu (thị xã An Nhơn) đang trồng 36 loại rau củ quả. Các loại rau củ quả của trang trại Yuuki Farm nếu bị sâu bệnh gây hại sẽ được “uống thuốc Nam” là các chế phẩm sinh học do trang trại tự chiết xuất từ các loại thảo dược như gừng, tỏi, sả, ớt, hạt bình bát, vỏ và lá cây sầu đông, bã dầu dừa, cây thuốc lá... chứ không dùng thuốc BVTV hóa học, đất thì được bổ sung dinh dưỡng bằng phân hữu cơ.

“Các loại thảo dược nói trên được phơi khô, xay nhuyễn rồi ủ với men vi sinh. Chế phẩm này có thể khắc chế sâu, bọ trĩ, nhện đỏ. Làm rau hữu cơ phòng sâu bệnh là chính. Phải biết giai đoạn nào cây rau phát sinh sâu bệnh gì để định kỳ 1 tuần phun phòng loại chế phẩm sinh học khắc tinh với sâu bệnh ấy là cây rau được bảo vệ an toàn”, anh Công chia sẻ.

Đẩy mạnh sử dụng thuốc BVTV sinh học truyền thống

Từ những lợi ích thiết thực, cuối năm 2024, trước khi sáp nhập thành Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở NN-PTNT Bình Định (cũ) đã ban hành kế hoạch thực hiện đề án phát triển sản xuất và sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc BVTV sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên địa bàn tỉnh nhằm tiến tới nền nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp xanh, nông nghiệp sinh thái, phát triển nền nông nghiệp theo hướng an toàn, bền vững, bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm.

Nhiều diện tích bưởi ở huyện Hoài Ân (Bình Định) nuôi kiến vàng để diệt sâu bọ, không sử dụng thuốc BVTV hóa học. Ảnh: V.Đ.T.

Bình Định đặt mục tiêu khai thác triệt để tiềm năng, lợi thế nguyên liệu hữu cơ, tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học sẵn có để sản xuất phân bón hữu cơ, thuốc BVTV sinh học để sử dụng, góp phần giảm ô nhiễm môi trường, giảm phát thải khí nhà kính, cân đối dinh dưỡng vô cơ - hữu cơ để duy trì và nâng cao sức khỏe đất, tiến tới tạo ra sản phẩm nông nghiệp an toàn, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, tăng hiệu quả kinh tế trong sản xuất nông nghiệp.

Theo đó, mục tiêu đến năm 2030, lượng phân bón hữu cơ công nghiệp và thuốc BVTV sinh học được sử dụng chiếm tối thiểu 30% trong tổng lượng phân bón, thuốc BVTV nông dân sử dụng trong sản xuất nông nghiệp. Lượng phân bón hữu cơ sản xuất quy mô nông hộ sử dụng trong sản xuất nông nghiệp đạt tối thiểu 200.000 tấn/năm. Ngành chức năng Bình Định sẽ xây dựng các mô hình sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc BVTV sinh học hiệu quả trên cây trồng chủ lực, có lợi thế như lúa, ngô, rau, sắn, cây ăn quả…

Đến năm 2030, Bình Định có ít nhất có 30% lượng phân bón, thuốc BVTV nông dân sử dụng là hữu cơ và sinh học. Lượng phân bón hữu cơ sản xuất quy mô nông hộ sử dụng trong sản xuất nông nghiệp đạt tối thiểu 200.000 tấn/năm. Đẩy mạnh xây dựng được các mô hình sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc  BVTV sinh học hiệu quả trên cây trồng chủ lực, lợi thế của tỉnh.

Bình Định tiến tới năm 2025 có 50% diện tích trồng trọt được sử dụng phân bón hữu cơ và thuốc BVTV sinh học. Ảnh:V.Đ.T.

Đến 2050, trên địa bàn Bình Định mục tiêu có 50% diện tích trồng trọt được sử dụng phân bón hữu cơ và thuốc BVTV sinh học. 80% số huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh xây dựng mô hình sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc BVTV sinh học gắn với chuỗi giá trị đối với các sản phẩm chủ lực, đặc sản có lợi thế của địa phương. 100% nguồn nguyên liệu sẵn có từ trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, rác thải sinh hoạt… được sử dụng làm phân bón hữu cơ trong cả quy mô nông hộ lẫn sản xuất công nghiệp.

Thời gian tới, Bình Định sẽ khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư sản xuất, kinh doanh phân bón hữu cơ, thuốc BVTV sinh học trên địa bàn tỉnh. Ưu tiên sử dụng nguồn nguyên liệu sẵn có, áp dụng quy trình, công nghệ tiên tiến sản xuất đa dạng các sản phẩm phân bón hữu cơ chất lượng cao để nông dân sử dụng nhằm ổn định độ phì cho đất, nâng cao năng suất và hiệu quả kinh tế.

Vũ Đình Thung - Kim Sơ

Nguồn: https://nongnghiepmoitruong.vn/khuyen-khich-nong-dan-tu-san-xuat-thuoc-bvtv-sinh-hoc-truyen-thong-d756352.html